KAKAV JE ODNOS CRKVE I LGBT+ ZAJEDNICE?
Klekni i moli me, kolena za to i služe zar ne! Zvuči kao stih iz novokomponovane pesme, ali i kao nešto što biste mogli čuti i u crkvi i na seks dejtu sa dominantnim gej muškarcem. Suštinski, crkva i LGBT+ zajednica imaju toliko toga zajedničkog da fascinira u kojoj meri crkva odbija da javno prihvati ovu manjinsku grupu, pošto ju je interno odavno prigrlila. Uostalom, crkva je širok pojam, a religija još širi.
U postmodernizmu, pošto ih ima više, crkve imaju različita gledišta na homoseksualnost i LGBT+ populaciju.
Neke ovoj temi pristupaju sa razumevanjem, tolerancijom i otvorenim stavom prema LGBT+ osobama, dok druge na homoseksualnost gledaju kao na protiv bludnu radnju. Dakle, kao na grešku ili greh. U hrišćanskoj tradiciji, postoje brojne interpretacije Biblije koje se odnose na homoseksualnost kao greh. Međutim, postoje i hrišćanske zajednice koje interpretiraju Bibliju drugačije i pristupaju ovoj temi sa više otvorenosti i razumevanja. Iako su stavovi crkve prema LGBT+ populaciji u prošlosti bili negativni, poslednjih godina neke crkve menjaju i usvajaju inkluzivnije stavove. Istovremeno, postoji i pokret hrišćanske LGBT+ zajednice koji se zalaže za inkluzivnost i prihvatanje svih ljudi, bez obzira na njihovu seksualnu orijentaciju ili rodni identitet.
Srpska pravoslavna crkva, sa svoje strane, odnosi se prema LGBT+ populaciji na način koji odražava tradicionalni stav crkve prema homoseksualnosti.
U službenim izjavama crkvenih vlasti, homoseksualnost se smatra grehom i protive se davanju prava LGBT+ osobama, kao što su istopolna partnerstva ili usvajanje dece od strane istopolnih parova. U Srbiji nema službenih izjava SPC koje bi se tumačile kao podrška LGBT+ zajednici ili bilo kojem kvir fenomenu. Postoje verovatno, ako je verovati svedočanstvima iz neposrednog okruženja, pojedinci i grupe unutar SPC koji se zalažu za inkluzivniji stav prema LGBT+ osobama i zagovaraju veću otvorenost i prihvatanje. Međutim, takve pozicije nisu službeni stav crkve.
Sa druge strane, na prvu deluje da većina pripadnika LGBT+ populacije ne voli crkvu, što je logično s obzirom na to kako ih tretira. Crkva LGBT+ osobe po difoltu svrstava u nevernike i tu dolazi do brojnih sukoba i unutrašnjih borbi sa kojima se nose pripadnici LGBT+ populacije koji su religiozni, jer strahuju odnosno boli ih činjenica da crkva ne prihvata njih, pa ni njihovu decu. Međutim, sve to ne sprečava LGBT+ osobe koje su vernici da poštuju hrišćanske vrednosti mimo institucije same crkve, što je uostalom i metod koji je preporučio sam Isus Hrist. Po sličnom principu sve je veći broj sveštenika, barem u Katoličkoj crkvi, koji su otvoreni po pitanju svoje homoseksualnosti, kao i sveštenih lica odanih celibatu koja ohrabruju LGBT+ osobe da se otvore i budu slobodni po pitanju svoje seksualnosti. U srpskoj pravoslavnoj crkvi takvih slučajeva, barem u javnom diskursu, nema. Ima samo urbanih legendi poput one da je vladika Amfilohije jednom prilikom venčao dve lezbejke. Zanimljiva stvar vezana za Amfilohija jeste ta što je bio jedan od najistaknutijih članova Svetog arhijerejskog sabora SPC, koji je razmatrao slučajeve pedofilije u Crkvi – slučaj bivšeg episkopa Kačavende i slučaj episkopa Pahomija. Prema medijskim izveštajima, zalagao se za oštru osudu takvog ponašanja i za uvođenje strožih mera za sprečavanje seksualnog zlostavljanja u crkvenim ustanovama, ali se dalje od toga nije otišlo. Crkva se ogradila od njihovih postupaka i kaznila ih suspenzijom sa službe. Međutim, u januaru 2018. Kačavenda je u hramu Sv. Petke u Bijeljini obavljao svetu liturgiju, i to na Božić, i održao besedu. Dakle, SPC je dozvolila da LGBT+ osoba (o svemu postoje video zapisi) bude Božiji izaslanik na najvažniji dan rođenja njegovog sina. Drugim rečima, sve se može kad se hoće, samo klekni i pomoli se.
Ovakvo delovanje SPC ili crkve generalno mnoge pripadnike LGBT+ populacije je udaljilo i od crkve i od vere. Međutim, mnogo je i onih koji su i pored kontradiktornih stavova Crkve ostali dosledni svom tradicionalnom vaspitanju i poštovanju sopstvene, hrišćanske, vere. Među takvima, što potvrđuju pojedine studije rađene u Americi, mnogo je onih koji svedoče kako su u veri pronašli spas od suicidnih nagona izazvanih neprihvatanjem od strane društva. I to je nešto što bi Crkva morala imati u vidu, kada tako olako i agresivno odbacuje LGBT+ osobe.
Uzimajući u obzir da su i Katolička i Pravoslavna crkva, kao i pripadnici fundamentalističkih hrišćanskih crkava i jevrejske tradicije bili najočigledniji protivnici prava homoseksualaca, možda nije iznenađujuće što LGBT+ osobe i njihove porodice identifikuju religiju kao glavnu prepreku u prihvatanju homoseksualnosti i transrodnih identiteta.
Kako se onda nositi sa tim? Sveštena lica očigledno nemaju odgovor, pa ga moramo potražiti kod sociologa, psihologa i eventualno teologa. Većina njih poručuje da opravdanje koje (vaša) verska tradicija koristi za diskriminaciju LGBT+ populacije treba sagledati pažljivo i kritički. Pravoslavna, Katolička, Evangelistička crkva i neke druge fundamentalističke protestantske i jevrejske kongregacije koriste biblijska opravdanja da uskrate LGBT+ osobama njihova građanska prava i zakonsku zaštitu. Međutim, većina onih koji su Bibliji pristupili istraživački poručuje kako je to u velikoj meri pogrešno. Crkvene vođe i sveštenstvo su koristili Sveto pismo, selektivno tumačeno i lišeno njegovog istorijskog konteksta, da opravdaju lične predrasude ljudi sakrivenih pod maskom strogog poštovanja reči Božije. Maskom, koja je odavno pala, jer sve češće čujemo kako je po raskošnim crkvenim prostorijama i manastirskim kelijama perverznije nego u darkrumu.
Levitski zakonik kaže: „Ne leži sa ljudima kao sa ženom: to je gadost. Ne lezi s muškarcem kao što ležiš sa ženom; to je odvratno“ (Lev.18:22).
Ovo je valjda najcitiraniji odlomak koji se koristi za osudu homoseksualizma u judeo-hrišćanskim tradicijama. Međutim, Biblija uključuje restrikciju i mnogih drugih stvari koje ne prolaze u današnjem civilizovanom svetu. Kao što ima i odlomaka koji promovišu ono što je u današnjem svetu neprihvatljivo. Levitski zakonik takođe ima odlomke koji dozvoljavaju očevima da prodaju svoje ćerke u ropstvo (Lev.21:7), zabranjuju muškarcima da briju svoje brade (Lev.19:27) i pozivaju na smrt svakog ko radi subotom. Stoga ljudi koji tvrde da se striktno pridržavaju Biblije i koriste njena učenja da opravdaju uskraćivanje prava lezbejkama i gejevima, proizvoljno biraju određena učenja koja će slediti, a ignorišu druga.
Uostalom, pošto je crkva kao institucija sama odavno pobegla od vere u onom iskonskom obliku, za vernike u nastajanju ili one koji imaju problem sa ovim u vezi najbolje je da im stav Crkve u odnosu na gej pitanje bude samo nešto što jednostavno neće prihvatiti, a što ih ni na koji način ne mora udaljiti od hrišćanskih osećanja. Mnogi vernici koji nisu LGBT+ osobe su pripadnici Katoličke i Pravoslavne crkve, ali ne poštuju sve njene propise. Na primer, mogu se razvesti ili koristiti kontrolu rađanja, ali i dalje veruju u sakramente i Sveto Trojstvo. Uprkos blago negativnoj konotaciji, ti ljudi su pronašli način da pomire svoja verska uverenja sa crkvenim učenjima koja im se čine nerazumnim, odnosno da modifikuju svoja verska uverenja i prakse na način koji im odgovara na svom duhovnom putovanju, kod koga je kao i kod svakog drugog putovanja najvažnije da nastavite da se krećete napred dok ne dođete do cilja – do mesta mira i prihvatanja od strane onog Boga kome se molite. Klečali bukvalno pred njim ili ne.
Text is copyright protected and is the property of optimist.rs and doroteo.rs